Ik schrijf deze blog in week 2642 van mijn leven. Het idee om dit zo neer te schrijven, haal ik uit dit schitterende boek van Oliver Burkeman: 4000 weken. Je tijd op aarde en hoe ermee om te gaan.
Het basisidee is dat we gemiddeld – als we 80 jaar zouden worden – 4000 weken leven, wat ontstellend kort is. Vanaf een bepaalde leeftijd beseffen we allemaal dat het leven kort is, maar weten dat ik al 2642 weken achter de rug heb en dat er dus (gemiddeld) nog 1358 overblijven, maakt dit idee direct veel concreter.
Wat te doen met de resterende tijd, is natuurlijk de vraag waar het om draait.
Volgens de auteur komen we dichter bij het antwoord door stil te staan bij wat we allemaal níet gaan doen. Nee zeggen tegen dingen die je helemaal niet wil doen, valt misschien nog mee. Maar nee zeggen tegen dingen die je wél zou willen doen, omdat je tijd beperkt is, is veel moeilijker. En de kunst is dan ook nog eens om vrede te hebben met al die negatieve keuzes en te leven met de gevolgen ervan. Ik kies er bijvoorbeeld voor om niet meer te gaan voor dat diploma klinische psychologie, omdat ik het volgen van een vierjarige therapieopleiding belangrijker vind. En die cursus keramiek komt er niet, omdat ik ervoor kies om mij wekelijks te engageren in het koor dat mij zo nauw aan het hart ligt. 'Kiezen is verliezen', misschien klopt dat deels wel?
Veel mensen vermijden keuzeproblemen door ‘existentiële overdruk’ te creëren, een toestand waarin je teveel 'ja' zegt, waardoor volgens Burkeman heel wat zaken net aan waarde inboeten. FOMO en YOLO zijn hier goeie voorbeelden van: You Only Live Once, dus heb je heel de tijd last van Fear Of Missing Out. En probeer je dat op te lossen door zoveel mogelijk ervaringen mee te pikken en dingen te doen op een altijd veel te beperkte tijd.
Burkeman citeert de filosoof Kieran Setiya die in zijn boek ‘Midlife’ stilstaat bij zijn ‘projectgedreven’ bestaan: een leven volgepropt met bezigheden die allemaal ergens toe moeten leiden. In een projectgedreven leven zijn bijna alle activiteiten gericht op de toekomst: wandelen is dan niet gewoon wandelen, maar bedoeld om een aantal stappen te behalen en fit te blijven; mediteren doen we om eindelijk eens tot rust te komen (terwijl meditatie zo helemaal niet werkt) en ga zo maar door.
In een wereld waarin we zo met tijd omgaan, is tien minuten op een stoel zitten, zonder meer, moeilijk geworden. Een uurtje rusten om het rusten of wat niksen zonder enige bijbedoeling, wordt bijna een spectaculaire daad. En het zal waarschijnlijk zelfs eerder ongemak oproepen dan fijn zijn.
We zijn zo gewend zijn in de toekomst te leven dat we nog maar moeilijk betekenis kunnen vinden in ‘gewoon dit moment’. Dit moment lijkt niet genoeg.
Existentiële overdruk betekent ook dat we geneigd zijn hard aan onszelf te werken, om ons ‘beste zelf’ te worden. Natuurlijk is het belangrijk om jezelf en je eigen handleiding goed te leren kennen. Maar het leven is geen probleem dat opgelost moet worden, en jijzelf bent geen project dat perfect afgehandeld moet worden. Het is volgens Burkeman sowieso zinloos om toe te werken naar een toekomstige toestand van onverstoorbaar geluk.
Het leven zal altijd rommelig blijven, met het ene na het andere item dat onze aandacht vraagt.
De vragen zullen blijven komen, tot in onze allerlaatste week, en misschien maken ze het leven ook net zinvol.
Om concreet stil te staan bij hoe jij je beperkte tijd wil benutten, eindigt Burkeman zijn boek met vijf vragen, waar jij misschien ook iets aan hebt:
Op welke punten in je werk of privéleven streef je op dit moment naar zoveel mogelijk gemak, terwijl je beter naar niet al te veel draaglijk ongemak zou kunnen streven?
Heb je zulke hoge maatstaven voor je eigen productiviteit en gedrag dat je daar nooit aan kunt voldoen?
In welke opzichten moet je nog leren leven met het gegeven dat je bent wie je bent en niet wie je meent te moeten zijn?
Op welke levensgebieden hou je jezelf nog steeds in, omdat je wacht tot je het gevoel hebt dat je weet wat je doet?
Hoe zou je je dagen doorbrengen als je je wat minder druk zou maken over het resultaat van je werk?
Comentarios