top of page
Search

Tem je brein

Writer's picture: Hadewijch HeyvaertHadewijch Heyvaert

Updated: Feb 19, 2022

Soms verkneukel ik mij stiekem een beetje in de mensheid, mijzelf incluis. Als het erop aankomt, zijn wij eigenlijk best nog Neanderthalers onder elkaar. We kunnen er allemaal wat van, van héél primitief denken en handelen, we hebben allemaal onze eigen versies van impulsief gedrag.

Ook al weten we dat het schadelijk kan zijn (voor onszelf, anderen of het milieu), we blijven onverstoord kopen, met de auto rondrijden voor een boodschap om de hoek, de wereld rondvliegen, elke 5 minuten op onze gsm kijken, teveel alcohol drinken etc. Waarom? Gewoon omdat het zo lekker voelt. We krijgen er een kick van, direct. En daar houden wijzelf - en ons brein - erg van!

Wat 'basic breinkennis' kan helpen begrijpen waarom die kortetermijnkicks zo verleidelijk zijn, en wat we daaraan kunnen doen als we dat willen.

  1. Het eerste soort brein dat zich ontwikkelde (het zogenaamde reptielenbrein) was louter gericht op onze eigen overleving. Denk aan eten en seks.

  2. Na verloop van tijd ontwikkelde zich het zogenaamde zoogdierenbrein, of de emotionele hersenen. Voor de overleving bleek het immers nodig om ook gericht te zijn op het overleven als groep en het samenleven. De mens werd erg gevoelig aan het ‘in’ de groep zijn (overleven) of handelingen waarmee hij mogelijk ‘uit’ de groep zou kunnen vallen (sterven).

  3. Het mensenbrein of de neocortex is een waar huzarenstukje waar geen enkele andere diersoort nog maar van kan dromen. Door deze neocortex kan de mens namelijk reflecteren op zijn eigen gedrag, gedachten en gevoelens, en daardoor overleven in heel complexe samenlevingsvormen. Een tophulpstuk dus! Maar hoe komt het dan dat we z’n allen zo’n niet-helpend gedrag blijven vertonen, waarmee we onszelf, onze maatschappij en zelfs onze planeet om zeep dreigen te helpen? Simpelweg omdat de neocortex de oudere hersendelen (die we gemeen hebben met de reptielen en de zoogdieren) positief kan beïnvloeden, maar evengoed negatief. Hij is dus in staat om onze overstresste hersenen tot rust te brengen en ons daarmee aan te zetten tot beter werkend gedrag. Maar evengoed (bij verkeerd gebruik) is de neocortex in staat om onze primitieve hersenen nog meer op te jagen en aan te sporen tot primitief gedrag als vechten, vluchten en/of bevriezen. Gelukkig is de neocortex ook het meest plastische deel van heel onze hersenpan: het is omstandig bewezen dat hij tot op hoge leeftijd getraind en dus veranderd kan worden. Daarvoor is wel discipline nodig - of wat hulp. De laatste jaren zien steeds meer psychotherapeuten en coaches in hoe belangrijk het is om anderen (en zichzelf!) te helpen met die breinplasticiteit. Het is niet voldoende te weten dát het brein plastisch is, je hebt ook vaardigheden nodig om het brein zo te leren hanteren dat het een hulpmiddel wordt in plaats van een vloek. De neocortex inzetten ten behoeve van onszelf en anderen, betekent immers niet alleen meer reflecteren: was het maar zo simpel! Want ons mensenbrein heeft de jammerlijke neiging om te blijven doordrammen in dat na-denken, en dat te laten ontsporen in piekeren en rumineren. Het gaat erom op een ándere manier om te gaan met onze gedachten, onze natuurlijke impulsen, onze gevoelens, en met omstandigheden waaraan we al dan niet iets kunnen veranderen. Als ACT-therapeute leer ik jou graag deze vaardigheden, zodat je meer keuzemogelijkheden ter beschikking krijgt. Want naast vechten, vluchten en bevriezen ligt er een schat aan mogelijkheden op ons allen te wachten!

PS Wie meer wil weten over de hersenen, kan uitstekende boeken vinden, zoals die van neuropsychologe Margriet Sitskoorn of Ruby Wax (zij schreef onder andere een boek dat in vertaling 'Tem je brein' heet).

70 views0 comments

Recent Posts

See All

Comentários


Contacteer me

Contacteer mij als je graag een afspraak wil of nog vragen hebt. Worstel je met een burn-out, of heb je vragen over je job? Een afspraak boeken voor loopbaanbegeleiding bij Kompas Loopbaancentrum in Leuven kan hier.

Abonneer je hiernaast op mijn nieuwsbrief als je af en toe (maximum maandelijks) nieuws wil ontvangen van Ruimte voor vragen.

Coaching/therapy is also possible in English.

Blijf op de hoogte

Bedankt voor je inschrijving!

  • Instagram
  • LinkedIn

© 2021 by Hadewijch Heyvaert

bottom of page