Stilstaan bij het einde van een jaar, dat doen vermoedelijk de meesten van ons. Dit jaar stel ik de vraag als volgt: waar zou ik graag dichterbij komen in 2024?
Veel mensen, ook ikzelf, willen graag dichterbij zichzelf blijven. Voelen wat er voor mij echt toe doet en daar meer aandacht en tijd aan geven. Bijvoorbeeld meer in de natuur zijn, tijd voor creativiteit, om te lezen en te schrijven,... Maar als het alleen dat was, dan zou er toch iets wringen, want ik wil evengoed dichter bij anderen zijn en er echt zijn in goeie en slechte tijden.
Het is één van die paradoxen waarin we als mens al eens verstrikt raken, de zoektocht naar een balans tussen ik (autonomie) en jij (verbondenheid). Ben jij eerder iemand die veel zorgt en zich te makkelijk aanpast in het contact met anderen? Dan wil je misschien wat meer aandacht geven aan dicht bij jezelf blijven. Of ben je eerder iemand die staat voor zelfontplooiing en onafhankelijkheid, maar zich daarin soms ook eenzaam voelt? Dan wil je misschien wat meer ruimte maken voor verbinding met anderen.
Deze zoektocht speelt zich continu af in vriendschaps- en liefdesrelaties: we komen wat dichterbij, we gaan weer wat verder weg, en we zoeken beiden een fijne manier van dichtbij onszelf én dichtbij de ander zijn. Een 'wij' voorbij 'jij' of 'ik': als dat er is, juicht mijn hart!
David Brooks schreef een inspirerend boek - 'De tweede berg. De zoektocht naar een zinvol leven' - waarin hij nog een stap verder gaat en uiteenzet hoe we onszelf pas echt ontplooien (autonomie) door ons te verbinden met iets wat onszelf overstijgt (verbondenheid). Hij werkt op aanstekelijke wijze en met veel voorbeelden uit hoe ons engagement aan bijvoorbeeld een roeping, een relatie, een bepaalde levensvisie en/of een gemeenschap (zoals de plaats waar je woont) bijdraagt aan een zinvol leven.
Zelfzorg en de zorg voor iets of iemand anders blijken dus met elkaar verweven. Echt tot bloei komen doen we nooit alleen.
Gelukkig zijn er steeds meer auteurs die ons tonen hoe het komt dat de eenzijdige (typisch westerse) nadruk op 'zelfzorg' niet blijkt te leiden tot meer geluk - al zeker niet op de langere termijn. Zo verscheen recent ook het boek 'Waar zijn de wolken. Pleidooi voor minder zelfzorg' van Suzanne Grotenhuis, over wat er echt nodig was voor haar als prille moeder. En dat was dus niet meer zelfzorg (in de traditionele zin), maar meer verbinding.
We zijn als mens geen eiland. We leven in een omgeving die het ons mogelijk of net moeilijk maakt om te groeien en te bloeien.
Bij die context staan we in coaching en therapie altijd stil: een te eenzijdige nadruk op eigen verantwoordelijkheid verliest een deel van het verhaal uit het oog. Bij burn-out bijvoorbeeld is het uiteraard nuttig om stil te staan bij wat jij best anders had kunnen aanpakken op het werk. Maar enkel als je ook stilstaat bij wat er op de werkplek zelf is misgelopen, zodat het werk voor jou uitputtend werd in plaats van zin-gevend. Het is altijd een en-/en-verhaal.
Ik ben blij dat er eindelijk een tegenbeweging ontstaat, dat een alternatief biedt voor het ik- en projectgedreven leven waarover ik in een eerdere blog al schreef. Wij zijn geen van allen een project dat elk jaar verder geperfectioneerd moet worden. Uiteraard wil je als mens graag blijven groeien, maar wie weet zit die groei deels in een andere hoek dan de westerse maatschappij ons voorhoudt?
Als je dit graag voor jezelf overweegt, dan kan je jezelf deze vragen stellen:
Is er iets of iemand waarvoor ik mij dit jaar meer wil engageren?
Welke kleine stap kan ik daarvoor vandaag al zetten?
Ervaar ik mijn omgeving als ondersteunend?
Comentarios